“เอก” เรียกร้องรัฐบาลสนับสนุนงบประมาณและกำลังคนอย่างจริงจัง ลั่นถ้าพนักงานสอบสวนทำงานหนักเกินมนุษย์ ค่าตอบแทนน้อย ต่อให้เปลี่ยนโครงสร้างกฎหมาย ไม่สามารถอำนวยความยุติธรรมให้ประชาชนได้จริง
เมื่อวันที่ 5 พฤษภาคม 2568 พล.ต.อ.เอก อังสนานนท์ ก.ตร.ผู้ทรงคุณวุฒิ กล่าวถึงกรณีปัญหาขาดแคลนพนักงานสอบสวนว่า ช่วงนี้มีสองข่าวใหญ่ที่ดูเหมือนจะแยกกัน แต่ในความเป็นจริงแล้ว สะท้อนถึงปัญหาเดียวกัน คือ “วิกฤตงานสอบสวน” ของตำรวจไทย ข่าวแรกคือข้อเสนอให้แก้ไขประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา (ป.วิ.อาญา) โดยเสนอให้การออกหมายเรียก หมายค้น หรือหมายจับ ต้องผ่านความเห็นชอบจากอัยการก่อนเสนอศาล ให้อัยการเข้ามาควบคุมการสอบสวน และในส่วนภูมิภาคให้ผู้ว่าราชการจังหวัดมีสิทธิให้ความเห็นแย้งเมื่ออัยการมีคำสั่งไม่ฟ้อง ข่าวที่สองคือปัญหาพนักงานสอบสวนขาดแคลนในระดับวิกฤต งานล้นมือ จนทำให้เกิดภาวะเครียด บางรายป่วย บางรายหมดแรงจูงใจในการทำงาน จนสังคมเริ่มตั้งคำถามถึงประสิทธิภาพของกระบวนการยุติธรรม สองข่าวสะท้อนปัญหาเดียวกัน วิกฤตพนักงานสอบสวน
พล.ต.อ.เอก กล่าวว่า ความจริงแล้ว สองข่าวนี้คือเรื่องเดียวกัน และมีจุดเริ่มต้นเดียวกัน ระบบสอบสวนที่กำลังล่มสลาย ย้อนกลับไปในปี 2559 รัฐบาล คสช. มีคำสั่งยกเลิก “แท่งพนักงานสอบสวน” ทำให้พนักงานสอบสวนไม่มีเส้นทางความก้าวหน้าในสายงานของตนเอง ทั้งที่ต้องรับผิดชอบงานที่หนักที่สุดในระบบตำรวจ หลายคนจึงย้ายไปหน่วยอื่นที่มีโอกาสเติบโตมากกว่า เช่น สายสืบสวน ปราบปราม ตม. หรือท่องเที่ยว
พล.ต.อ.เอก กล่าวว่า สถานการณ์ยิ่งแย่ลงเมื่อมีปัญหาสะสม ค่าตอบแทนในการทำสำนวนน้อย ไม่พอเลี้ยงชีพ ขาดผู้ช่วย เครื่องมือ และอุปกรณ์ที่จำเป็น คดีออนไลน์เพิ่มขึ้นมหาศาล ปี 2566–67 เฉลี่ยวันละ 800 คดี รวมปีละเกือบ 300,000 คดี
พนักงานสอบสวนหนึ่งคนต้องรับผิดชอบคดี 200–500 คดีต่อปี ทั้งที่มาตรฐานควรไม่เกิน 70 คดี มีตำแหน่งพนักงานสอบสวนทั่วประเทศ 18,000 ตำแหน่ง แต่มีคนทำงานจริงเพียง 12,000 คน ขาดแคลนถึง 6,000 คน ผลที่ตามมาคือกระบวนการสอบสวนล่าช้า ประชาชนต้องวิ่งเต้นกับสื่อหรือ Influencer เพื่อให้คดีของตนเดินหน้า ความเชื่อมั่นในตำรวจถดถอยอย่างน่ากังวล
พล.ต.อ.เอก กล่าวว่า ผมเข้ามาทำหน้าที่ ก.ตร. ผู้ทรงคุณวุฒิ ตั้งแต่มีนาคม 2566 ผมได้เสนอปัญหานี้ต่อที่ประชุม ก.ตร. และได้ข้อสรุปในเบื้องต้น อบรมและแต่งตั้งพนักงานสอบสวนใหม่ปีละ 1,000 คน รวม 4 ปี 4,000 คน เพิ่มค่าตอบแทนและค่าสำนวน แต่งตั้งผู้ช่วยพนักงานสอบสวนเพิ่มเติม ตั้งคณะอนุกรรมการ ก.ตร. พัฒนางานสอบสวนเพื่อติดตามและผลักดันนโยบายอย่างต่อเนื่อง
แต่อุปสรรคสำคัญคือ “งบประมาณ” ที่ไม่เพียงพอ ทำให้สำนักงานตำรวจแห่งชาติทำได้แค่แก้ปัญหาเฉพาะหน้า รัฐบาลจึงต้องเป็นฝ่ายผลักดันและสนับสนุนอย่างจริงจัง สำหรับข้อเสนอแก้ไข ป.วิ.อาญา ไม่ว่าจะเป็นการจำกัดอำนาจพนักงานสอบสวน หรือเพิ่มบทบาทให้อัยการ ผมเคารพทุกความคิดเห็น แต่สิ่งสำคัญกว่าคือ เราต้องกลับมาโฟกัสที่ “การฟื้นฟูระบบสอบสวนที่กำลังล่มสลาย”
ก.ตร.ผู้ทรงคุณวุฒิ กล่าวว่า ถ้าพนักงานสอบสวนยังต้องทำงานหนักเกินมนุษย์ ค่าตอบแทนน้อย ขาดขวัญกำลังใจ ขาดโอกาสเติบโต ต่อให้เปลี่ยนโครงสร้างกฎหมายแค่ไหน ก็ไม่สามารถอำนวยความยุติธรรมให้ประชาชนได้จริง ขอเรียกร้องให้รัฐบาลเห็นใจ สนับสนุนงบประมาณและกำลังคนอย่างจริงจัง ไม่ใช่เพียงชั่วคราว แต่ต้องสม่ำเสมอและต่อเนื่อง เพื่อฟื้นฟูระบบสอบสวนไทยให้มีศักดิ์ศรี มีประสิทธิภาพ และสามารถปกป้องสิทธิของประชาชนได้อย่างแท้จริง
ที่มา : ไทยรัฐออนไลน์
เว็บไซต์ : https://www.thairath.co.th/
